نکاتی که باید درباره دیابت بارداری بدانید

شیرین نیرومنش متخصص زنان و زایمان در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با دیابت بارداری، علائم و عوارض این بیماری گفت: دیابت بارداری، نوعی از دیابت می‌باشد که در زمان حاملگی به صورت افزایش قندخون تشخیص داده می‌شود.

وی ادامه داد: علت آن هورمون‌های ترشح شده از جفت است که اثرات ضد انسولینی دارند که با ترشح انسولین توسط سلول‌های لوزالمعده مادر اثر این هورمون‌ها خنثی می‌شود ولی مقدار ترشح انسولین افراد مستعد برای جبران کافی نیست. افزایش غیر طبیعی قند خون در دوران بارداری می‌تواند منجر به عوارض مادری و جنینی شود لذا پیشگیری و کنترل آن در طی دوران بارداری ضروری می‌باشد.

افرادی که در خطر ابتلاء به دیابت بارداری هستند

نیرومنش اذعان کرد: دیابت بارداری ممکن است پس از یک هفته از آغاز بارداری تشخیص داده شود. سطح قند خون بالا در دوران بارداری می‌تواند برای جنین مضر باشد و در برخی موارد، عوارضی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد.

متخصص زنان و زایمان مطرح کرد: برخی عوامل اعم از سن بالای ۲۵ سال در زمان بارداری، اضافه‌وزن یا چاقی، سابقه خانوادگی دیابت نوع ۲ (پدر یا مادر)،سابقه تولد نوزاد با وزن بالای ۴ یا ۴.۵ کیلوگرم، وجود نقایص جنینی در بارداری‌های گذشته و سابقه پلی‌هیدرامنیوس (افزایش بیش از حد مایع آمنیوتیک) خطر ابتلاء به دیابت بارداری را افزایش می‌دهند.

عوارض دیابت بارداری برای مادر

نیرومنش در ادامه گفت: دیابت بارداری با عوارضی همراه است که شامل افزایش احتمال زایمان زودرس که می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی در نوزاد شود، افزایش خطر سزارین به دلیل رشد بیش از حد جنین، افزایش مایع آمنیوتیک (پلی‌هیدرامنیوس) افزایش احتمال پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری)،افزایش خطر ابتلاء به دیابت نوع ۲ در سال‌های بعد از بارداری و افزایش احتمال عفونت‌های ادراری و مشکلات کلیوی به دلیل تغییرات در سطح قند خون می‌شود.

عوارض دیابت بارداری برای جنین

وی تصریح کرد: دیابت بارداری نه تنها برای مادر بلکه برای جنین نیز خطراتی اعم از ماکروزومی (درشت شدن جنین)، کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) پس از تولد که ممکن است نوزاد را نیازمند مراقبت‌های ویژه کند، افزایش خطر مشکلات تنفسی به دلیل تأخیر در تکامل ریه‌ها، افزایش احتمال زردی نوزادی می‌شود.

تشخیص دیابت بارداری

متخصص زنان و زایمان اظهار داشت: برای تشخیص دیابت بارداری، انجام تست تحمل گلوکز ضروری است. این تست حتی در افرادی که قند خون ناشتا طبیعی دارند نیز می‌تواند دیابت بارداری را مشخص کند. به همین دلیل، در صورت وجود عوامل خطر، این آزمایش باید در اولین مراحل بارداری انجام شود.

نیرومنش ادامه داد: در این آزمایش، فرد بدون نیاز به ناشتا بودن، یک شربت حاوی ۵۰ گرم گلوکز را مصرف کرده و پس از یک ساعت، میزان قند خون اندازه‌گیری می‌شود. اگر مقدار قند خون کمتر از ۱۴۰ باشد، مشکلی وجود ندارد و بارداری ادامه می‌یابد. اما در افراد در معرض خطر، حتی اگر نتیجه آزمایش اولیه طبیعی باشد، این تست باید مجدداً در هفته ۲۴ بارداری تکرار شود.

وی افزود: همچنین توجه به غربالگری دیابت بارداری و تشخیص به‌موقع آن، نقش مهمی در حفظ سلامت مادر و جنین دارد و می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.

توصیه برای بهبود دیابت بارداری

نیرومنش بیان کرد: در زنانی که عوامل خطر دیابت بارداری ندارند، تست غربالگری در هفته ۲۴ بارداری انجام می‌شود. در صورت غیرطبیعی بودن نتیجه، آزمایش دقیق‌تری شامل سه نوبت اندازه‌گیری قند خون انجام می‌شود. در صورتی که دیابت بارداری تأیید شود، مدیریت قند خون اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.

وی متذکر شد: همچنین اصلاح رژِیم غذایی و کاهش مصرف قند، شکر، شیرینی‌جات و سایر مواد غذایی مضر و رعایت یک رژیم غذایی سالم تحت نظر متخصص تغذیه می‌تواند به بهبود و کنترل قند خون در مادران باردار می‌شود.

درمان دیابت بارداری

متخصص زنان و زایمان گفت: افراد بدانند که نظارت مستمر بر قند خون که شامل اندازه‌گیری ناشتا و دو ساعت پس از صبحانه می‌شود، استفاده از داروهای خوراکی مجاز در بارداری و در موارد شدیدتر، احتمال نیاز به تزریق انسولین می‌تواند به کنترل دیابت بارداری و درمان شدن آن کمک کند.

وی تصریح کرد: دیابت بارداری نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد و ممکن است دفعات مراجعه به پزشک افزایش یابد. بالا بودن قند خون می‌تواند منجر به رشد بیش از حد جنین، افزایش وزن نوزاد و افزایش مایع آمنیوتیک شود. به همین دلیل، کنترل دقیق و به‌موقع این بیماری برای حفظ سلامت مادر و جنین ضروری است.

روزه‌داری در دوران بارداری

نیرومنش اظهار داشت: روزه گرفتن برای زنان باردار، چه مبتلا به دیابت بارداری باشند و چه نباشند، با محدودیت‌هایی همراه است. عدم دریافت غذا و مایعات برای مدت طولانی می‌تواند منجر به افت قند خون و کاهش فشار خون شود که برای مادر و جنین مضر است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: در صورت تمایل به روزه‌داری، استفاده از وعده سحری، استفاده از مایعات در سحر، استراحت کافی در طول روز توصیه می‌شود. با این حال، بسیاری از زنان باردار، به‌ویژه در ساعات ظهر و بعدازظهر، دچار ضعف، افت قند خون و کاهش فشار می‌شوند که ممکن است ادامه روزه‌داری را برایشان دشوار کند. بنابراین، مشورت با پزشک و در نظر گرفتن شرایط جسمی، برای تصمیم‌گیری درباره روزه‌داری در بارداری ضروری است.