فیزیوتراپی چگونه می تواند به افراد معلول کمک کند

عبدالرحمن اهوازیان، در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به روز جهانی حمایت از معلولین که فرصت بسیار مناسبی است تا بتوان در خصوص مشکلات و چالش‌های پیش رو این بخش مهم از جامعه صحبت کرد و برای راهکار و راه حل های آن چاره اندیشید، گفت: معلولیت‌ها می‌توانند جسمی، شناختی، حسی یا عاطفی باشند و افراد را به طرق مختلف تحت تأثیر قرار دهند.

وی افزود: این معلولیت‌ها می‌توانند مادرزادی یا در اثر آسیب، بیماری و یا پیری ایجاد شوند. صرف نظر از علت، معلولیت‌ها اغلب چالش‌هایی در حرکت، فعالیت‌های روزمره و استقلال کلی فرد ایجاد می‌کنند.

اهوازیان ادامه داد: طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بیش از یک میلیارد نفر، حدود ۱۵ درصد از جمعیت جهان، با نوعی از معلولیت زندگی می‌کنند. در ایران بیش از ۹ میلیون معلول داریم و سالانه حدود ۲۰ هزار نفر در اثر تصادفات جاده‌ای دچار انواع معلولیت می‌شوند و حدود ۴ هزار نفر از این افراد دچار آسیب‌های شدید نخاعی می‌شوند.

وی افزود: یکی از جنبه‌های کلیدی حمایت از افراد دارای معلولیت، ارائه خدمات جامع بهداشتی و توانبخشی است که در این میان فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی دارد. فیزیوتراپی به افراد کمک می‌کند تا شرایط خود را مدیریت کرده، تحرک خود را بهبود بخشند، درد را کاهش دهند و کیفیت کلی زندگی خود را ارتقا دهند. با تمرکز بر نیازهای خاص هر فرد، فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند برنامه‌های درمانی طراحی کنند که به ترویج استقلال و رفاه کمک افراد می‌کند تا چالش‌ها را پشت سر بگذارند و به پتانسیل کامل خود دست یابند.

اهوازیان به یکی از نقش‌های اصلی فیزیوتراپی بهبود تحرک و حرکت عملکردی اشاره کرد و گفت: برای افرادی که دارای معلولیت‌هایی ناشی از شرایطی مانند آسیب‌های نخاعی، فلج مغزی، ام اس یا سکته مغزی هستند، فیزیوتراپیست‌ها از تکنیک‌های مختلفی برای بهبود حرکت استفاده می‌کنند. این تکنیک‌ها شامل تمرینات درمانی، آموزش راه رفتن و استفاده از دستگاه‌های کمکی مانند واکر یا ویلچر است. از طریق درمان مداوم، بسیاری از بیماران بهبودهای قابل توجهی در توانایی راه رفتن، انتقال و انجام وظایف حیاتی دیگر تجربه می‌کنند که مستقیماً به خودمختاری و اعتماد به نفس آنها کمک می‌کند.

این فیزیوتراپیست ادامه داد: مدیریت درد نیز یکی دیگر از جنبه‌های حیاتی است که در آن فیزیوتراپی تأثیر قابل توجهی دارد. درد مزمن یک مشکل شایع در بسیاری از افراد دارای معلولیت است که اغلب ناشی از عدم تعادل‌های اسکلتی-عضلانی، آسیب عصبی یا بی‌حرکتی طولانی‌مدت است. فیزیوتراپیست‌ها از روش‌هایی مانند درمان دستی، الکتروتراپی و تمرینات خاص برای کاهش درد و جلوگیری از بازگشت آن استفاده می‌کنند. با پرداختن به علل ریشه‌ای درد و آموزش بیماران برای مدیریت علائم خود، فیزیوتراپیست‌ها به افراد کمک می‌کنند تا به نتایج بلندمدت بهتر و کیفیت زندگی بالاتری دست یابند.

وی گفت: فیزیوتراپی همچنین نقش مهمی در تقویت و آمادگی جسمانی فرد دارد. افراد دارای معلولیت اغلب با ضعف عضلانی و کاهش استقامت مواجه هستند که می‌تواند توانایی آن‌ها را برای انجام فعالیت‌های روزمره محدود کند. فیزیوتراپیست‌ها برنامه‌های تمرینی طراحی می‌کنند که بر تقویت عضلات، افزایش انعطاف‌پذیری و بهبود سلامت قلبی عروقی تمرکز دارند. این برنامه‌ها نه تنها توانایی‌های جسمانی را بهبود می‌بخشند بلکه خطر عوارض ثانویه مانند زخم‌های بستر، مشکلات تنفسی و بیماری‌های قلبی عروقی را نیز کاهش می‌دهند. تمرینات منظم و هدفمند تحت هدایت فیزیوتراپیست می‌تواند منجر به بهبودهای قابل توجهی در استقلال عملکردی و سلامت کلی شود.

اهوازیان تاکید کرد: فراتر از فواید جسمی، فیزیوتراپی حمایت روانی-اجتماعی اساسی نیز ارائه می‌دهد. فرآیند درمانی یک رابطه حمایتی بین فیزیوتراپیست و بیمار ایجاد می‌کند که می‌تواند فواید عاطفی و روانی عمیقی داشته باشد. دستیابی به اهداف در فیزیوتراپی می‌تواند اعتماد به نفس را افزایش دهد، احساس ناتوانی را کاهش دهد و با افسردگی و اضطراب مرتبط با معلولیت مقابله کند. با توانمندسازی افراد برای ایفای نقش فعال در توانبخشی خود، فیزیوتراپی به آن‌ها کمک می‌کند تا مقاومت و نگرش مثبتی نسبت به زندگی بسازند.

وی ادامه داد: نقش فیزیوتراپی در کمک به افراد دارای معلولیت چندوجهی و عمیق است. از بهبود تحرک و مدیریت درد تا تقویت بدن و ارائه حمایت عاطفی، فیزیوتراپی یک رویکرد جامع به توانبخشی ارائه می‌دهد. با پرداختن به جنبه‌های جسمی و روانی معلولیت، فیزیوتراپیست‌ها به افراد کمک می‌کنند تا استقلال بیشتری پیدا کنند، کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند و به طور کامل‌تری در جوامع خود شرکت کنند. قدرت تحول‌آفرین فیزیوتراپی بر اهمیت آن به عنوان یک جز اساسی در مراقبت جامع از معلولیت‌ها تأکید می‌کند.

دبیر شاخه ورزشی انجمن فیزیوتراپی ایران افزود: ایجاد یک جامعه مناسب برای افراد دارای معلولیت نیازمند تلاش جمعی از همه بخش‌ها از جمله دولت، کسب‌وکارها و مردم جامعه است. کمپین‌های آگاهی عمومی، اصلاحات سیاستی و ابتکارات مبتنی بر جامعه برای ترویج درک و پذیرش افراد دارای معلولیت ضروری هستند. جشن گرفتن دستاوردها و مشارکت‌های آن‌ها کمک می‌کند تا کلیشه‌ها به چالش کشیده شده و دیگران را ترغیب کند که برای شمولیت بیشتر تلاش کنند. در حالی که به سوی آینده‌ای فراگیرتر حرکت می‌کنیم، مهم است که حقوق، کرامت و توانایی‌های افراد دارای معلولیت را به رسمیت شناخته و حمایت کنیم و اطمینان حاصل کنیم که آن‌ها فرصت‌هایی برای داشتن زندگی معنادار و رضایت‌بخش دارند.