فرهنگ گیلان در معرض فراموشی

به گزارش اختصاصی خبرگزاری سلامت (طبنا)گیلان: یاسمن حسین زاده در یادداشتی نوشت:

گیلان، با طبیعت سبز و فرهنگی ریشه‌دار، امروز در آستانه بحرانی خاموش ایستاده است؛ بحرانی که علاوه بر اینکه در جنگل‌هایش پیداست و در دریای مه‌آلودش، بلکه در آمارهای جمعیتی‌اش پنهان شده: گیلان پیرترین استان ایران است.

در این میان، یکی از مهم‌ترین قربانیان این بحران، فرهنگ و سنت‌های بومی‌ست. آداب و رسوم گیلکی، زبان مادری، موسیقی محلی، غذاهای سنتی و حتی پوشش بومی، بیش از هر زمان دیگری در معرض فراموشی قرار دارند.

و همراه با آن خاطره‌ی قهرمانان گیلانی، بزرگان و مشاهیری که ستون‌های فرهنگی و هویتی این استان هستند، به تدریج از حافظه‌ی نسل جدید کنار می‌رود.

هر سنتی برای بقا، نیاز به راوی و حامل دارد؛ نیاز به جوانی دارد که بیاموزد، تجربه کند و انتقال دهد. اما گیلان، سال به سال جوانانش را از دست می‌دهد: یا به‌سبب مهاجرت یا به‌خاطر نرخ پایین تولد و یا به‌دلیل بی‌توجهی به زیست اجتماعی نسل نو.

اما پرسش اساسی اینجاست: چرا در گیلان با وجود این بحران، جای خالی رویدادهای فرهنگی خانواده‌محور حس می‌شود؟

پاسخ ساده اما تلخ است: سیاست‌گذاری فرهنگی منسجم وجود ندارد. بیشتر رویدادها یا کلیشه‌ای‌اند یا بدون جذابیت برای نسل جدید. هیچ برنامه‌ریزی برای ایجاد پیوند میان خانواده‌ها، نسل‌ها و فرهنگ بومی دیده نمی‌شود. در حالی که تجربه استان‌های دیگر نشان داده است که جشنواره‌های محلی، کارگاه‌های تعاملی و فضاهای زنده‌ی فرهنگی می‌توانند هم به جذب گردشگر کمک کنند و هم هویت فرهنگی را احیا نمایند.

فرهنگ، اگر از دل خانواده‌ها نجوشد، در کتابخانه‌ها خاک می‌خورد و اگر گیلان نخواهد به موزه‌ای زنده تبدیل شود، باید برای نسل‌های جوانش رویداد خلق کند؛ رویدادی که هم شادی بیاورد، هم آموزش دهد، هم هویت بسازد.

برای نجات گیلان، باید به زبان نسل جدید، از گنجینه‌های دیروز گفت؛ و راه آن، خلق رویدادهای فرهنگی-اجتماعی خانواده‌محور، پرشور و آموزنده است.