سرطان کولورکتال: آمار و نگرانی ها

به گزارش خبرگزاری سلامت (طبنا) گیلان: دکتر شهرام آگاه – فوق تخصص گوارش و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران نوشت:

براساس داده‌های اپیدمیولوژیک میزان بروز سالانه این سرطان در کشور در حال افزایش است. نکته قابل توجه این است که شیفت سنی متاسفانه به سمت سنین جوان‌تر است، ضمناً در کشور ما نسبت به جهان غرب افراد جوان‌تر مبتلا به سرطان کولورکتال می‌شوند: در حال حاضر ۲۵ درصد از بیماران ایرانی زیر ۵۰ سال تشخیص داده می شوند که آمار قابل توجهی است.

عوامل خطر شناسایی شده برای این کنسرها شامل رژیم غذایی پرچرب و کم‌فیبر، چاقی شکمی، کم‌تحرکی و مصرف دخانیات و الکل است، علاوه بر این بعضی از انواع سرطان کولورکتال خانوادگی هستند مثل افرادی که به طور نامشخص سرطان خانوادگی دارند یا سندرم پولیپوز خانوادگی یا سندرم لینچ که این موارد باید در جای خودش بحث شود. بنابراین اگر کسی سابقه شیوع سرطان خانوادگی در فامیل دارد قطعاً باید بررسی‌های دقیق‌تری بشود.

از نظر بالینی اکثر بیماران ما در مراحل دو و سه مراجعه می‌کنند که این موضوع به دلیل نبود برنامه‌های غربالگری است. انجام کولونوسکوپی همچنان استاندارد طلایی غربالگری است اما در سال‌های اخیر به ویژه در بعضی از مناطقی که دسترسی به این اقدامات محدود است از تست‌های غیرتهاجمی مثل آزمایش فیت مدفوع استفاده شده است. ضمناً در رابطه با بیماران با سابقه خانوادگی در آنهایی که افراد درجه یک خانواده مبتلا هستند توصیه می‌شود غربالگری از سن ۴۰ سالگی یا ۱۰ سال جوان‌تر از جوان‌ترین فرد خانواده که مبتلا به کنسر شده، انجام شود.

همچنان در جمعیت عمومی با توجه به تغییرات الگوهای شیوع، شیوع غربالگری از سن ۴۵ سالگی در ایران پیشنهاد شده هرچند که این نیاز به بررسی‌های بیشتر و برنامه‌ریزی‌های در سطح ملی دارد. افزایش آگاهی جامعه نسبت به علائم هشداردهنده بیماری هم در بیماران، هم در پزشکان و هم در کادر پزشکی مهم است. تغییر الگوهای اجابت مزاج، خونریزی‌های گوارشی، درد شکمی، کاهش وزن غیرقابل توجیه و استفاده به موقع از ابزارهای تشخیصی نقش حیاتی در بهبود پیش‌آگاهی بیماران خواهد داشت.

در پایان باید تاکید کرد با اصلاح سبک زندگی، توسعه برنامه‌های غربالگری هدفمند و رسیدن به تشخیص زودهنگام می‌توان این بیماری را به طور موثری تشخیص و درمان کرد.