انتقاد وزارت بهداشت از عدم اجرای قانون هوای پاک/ سالانه ۳۵۰۰۰ مرگ منتسب به آلودگی هوا در کشور

تهران پزشکی: دکتر علیرضا رئیسی در نشست خبری آلودگی هوا که امروز، دوشنبه، ۱۹ آذر ماه برگزار شد، اظهار کرد: وضعیت هوای آلوده و ناپاک می‌تواند مولفه‌های فراوانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم می‌بایست موضوع هوای پاک و اجرای وظایف محوله سایر ارگان‌ها را مطالبه کند.

تولید برق به قیمت آسیب به «سلامت» پذیرفتنی نیست

وی با بیان اینکه رئیس‌جمهور درباره توقف مازوت‌سوزی دستور صادر کرده، افزود: دستور توقف مازوت‌سوزی، یک اقدام قابل تقدیر است. نباید به اقداماتی دست‌زنیم که موجب بیماری می‌شود. تامین آب، برق و رفاه جزو وظایف تمام دولت‌ها محسوب می‌شود و برخورداری از این مولفه‌ها جزو حقوق اولیه شهروندی است. در عین حال نیز من موافقم قطع برق نیستم اما ترجیح می‌دهم که در تاریکی بنشینم اما از مازوت برای تامین برق در نیروگاه‌ها استفاده نشود. تولید برق به قیمت آسیب‌رساندن به سلامت مردم به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست.

۲ آلاینده خطرناک ناشی از مازوت سوزی

رییسی با بیان اینکه مازوت سبب آزادشدن آلاینده‌های فراوانی در محیط می‌شود، خاطرنشان کرد: اگرچه آلاینده‌های فراوانی به دلیل مازوت‌سوزی در محیط منتشر می‌شود اما «بلک‌کربن» و «دی‌اکسید گوگرد»  جزو آلاینده‌های خطرناک ناشی از مازوت‌سوزی است. کربن‌سیاه یا دوده‌ها می‌توانند وارد ریه‌ها شوند و موجب سرطان شوند.

وی با بیان اینکه تمام کشورها با رعایت استانداردهایی از مازوت استفاده می‌کنند در عین حال تصریح کرد: تمام کشورهای دنیا از مازوت استفاده می‌کنند اما استانداردهایی در این زمینه دارند. کشورها در وهله نخست نسبت به گوگردگیری مازوت اقدام می‌کنند و از این سوخت در مکان‌های خالی از جمعیت استفاده می‌کنند.

تکلیف ۲۳ دستگاه در اجرای قانون هوای پاک

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه قانون «هوای پاک» در سال ۹۶ به تصویب رسید، گفت: قانون هوای پاک، ۱۷۴ تکلیف برای ۲۳ دستگاه درنظر گرفته است که ۱۱ دستگاه از ۲۳ دستگاه مسئول اجرای قانون هوای پاک جزو دستگاه‌های اصلی هستند. این انتظار وجود دارد هنگامی که یک قانون به تصویب می‌رسد، آن قانون به درستی اجرا شود.

وظایف وزارت بهداشت برای هوای پاک

وی درباره وظایف وزارت بهداشت در خصوص قانون هوای پاک نیز اظهار کرد: بررسی مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا، اعلام شرایط اضطرار توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی و اجرای طرح «کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخارات بنزین در جایگاه‌های سوخت» جزو وظایف وزارت بهداشت در خصوص قانون هوای پاک است.

تصمیمهای موقت، چاره آلودگی هوا نیست

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه متاسفانه برای آلودگی هوا فکری نشده است، خاطرنشان کرد: تصمیمات ناگهانی و موقت مانند تعطیلی مدارس و حضور ۵۰ درصدی کارمندان در ادارات دولتی به آلودگی هوا کمک نمی‌کند. این تصمیمات بیانگر این است که فکری برای آلودگی هوا درنظر گرفته نشده است.

تاثیر توسعه حمل و نقل عمومی در کاهش آلودگی هوا

وی ادامه داد: تعریف تعداد تکالیف برای آلودگی هوا چندان اهمیت ندارد؛ چرا که گاهی اوقات یک تکلیف می‌تواند اثر بسیار فراوانی بر آلودگی هوا داشته باشد و گاهی چندین تکلیف نیز اثر فراوانی ندارند. به طور مثال، توسعه سیستم حمل و نقل عمومی یکی از تکالیف قانون هوای پاک است؛ به طور قطع، این تکلیف می‌تواند اثر فراوانی در کاهش آلودگی هوا داشته باشد.

رییسی درباره منشاهای آلودگی در کشور گفت: ۶۰ درصد آلودگی هوا ناشی از سیستم موتوری در کشور است. علاوه بر آلودگی ناشی از سیستم موتوری، کشور با پدیده گرد و خاک مواجه است که این پدیده یکی از عوامل آلودگی هوا محسوب می‌شود. شهر زابل در استان سیستان‌وبلوچستان، بیشترین آلودگی ناشی از گرد و خاک را در کشور تجربه می‌کند.

معضل موتورسیکلت های فرسوده

معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه ۱۲ میلیون دستگاه موتورسیکلت در کشور تردد می‌کنند، افزود: بیش از ۱۱ میلیون از موتورسیکلت‌های کشور جزو وسایل نقلیه فرسوده محسوب می‌شوند. هنگامی که یک وسیله نقلیه به عنوان فرسوده قلمداد می‌شود به این معنا است که سوخت را بد می‌سوزاند و طبق قانون می‌بایست از چرخه خارج شود. متاسفانه، فقط ۶هزار موتورسیکلت در کشور توانستند معاینه فنی دریافت کنند.

رئیسی درباره وضعیت سوخت خودروهای کشور نیز گفت: حدود ۱۴ میلیون خودرو در کشور وجود دارد که از این تعداد ۲ میلیون و ۵۰۰هزار مورد فرسوده هستند. مشکل کشور در مواجهه با خودروها فقط به خودروهای فرسوده محدود نمی‌شود. خودروهایی که در کشور تولید می‌شوند کیفیت چندانی ندارند؛ خودروهای تولیدی کشور از میزان استاندارد بیشتر سوخت مصرف می‌کنند این موضوع سبب آلودگی هوا می‌شود.

وی با انتقاد از تصمیم‌های موقتی برای کاهش آلودگی هوا تاکید کرد: با توجه به اینکه سهم وسایل نقلیه از آلودگی هوا حدود ۶۰ درصد است؛ کیفیت وسایل نقلیه می‌بایست در کانون توجه قرار گیرد.

او با بیان اینکه توسعه سیستم حمل و نقل عمومی کشور از دیگر تکالیف دستگاه‌ها در قانون هوای پاک است، خاطرنشان کرد: تعداد اتوبوس‌های شهر تهران ۱۰ سال گذشته حدود ۸هزار مورد بود که در حال حاضر حدود ۲هزار دستگاه است. اگرچه قانون هوای پاک بر افزایش وسایل نقلیه عمومی تاکید دارد، اما تعداد دستگاه‌های اتوبوس شهر تهران نسبت به ۱۰ سال گذشته کاهش یافته و حدود ۲۵ درصد ۱۰ سال گذشته است. برق را با هدف کنترل میزان مصرف و سوزاندن مازوت کمتر، گران ‌می‌شود؛ این در حالی است که تعداد اتوبوس‌ها را می‌بایست افزایش دهند.

آلودگی ناشی از خودروهای دیزلی

رییسی با بیان اینکه خودروهای دیزلی از دیگر منابع انتشار آلاینده‌ها هستند، اظهار کرد: خودروهای دیزلی از گازوئیل به عنوان سوخت استفاده می‌کند. میزان آلودگی ناشی از سوزاندن گازوئیل بسیار زیاد است.

بی توجهی به قانون اسقاط خودروهای فرسوده

وی با بیان اینکه اسقاط وسایل نقلیه فرسوده از محورهای اصلی قانون هوای پاک است، تصریح کرد: از زمان اجرای قانون هوای پاک تا پایان سال گذشته، فقط ۴۴۰هزار خودرو فرسوده از چرخه خارج‌شده‌اند. ۹۸ درصد مواد مربوط به اسقاط خودروهای فرسوده در کشور اجرا نشده است.

و اما استاندارد بنزین مصرفی در کشور

رئیسی با بیان اینکه ارتقای کیفیت سوخت از دیگر ماده‌های قانون هوای پاک است، تصریح کرد: ۱۱۲ میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می‌شود که از این تعداد فقط ۴۴ میلیون لیتر دارای استاندارد «یورو ۴» هستند. به عبارت دیگر، میزان اجرای این ماده قانونی حدود ۴۰ درصد است.

او با بیان اینکه توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی کشور از دیگر موارد اصلی قانون هوای پاک است، گفت: براساس قانون هوای پاک، درنظر داشتیم میزان استفاده مردم از وسایل نقلیه عمومی اتوبوس و مترو به میزان ۵۰ درصد باشد اما سهم مردم از این وسایل حدود ۱۳ درصد است.

وی با بیان اینکه توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر از دیگر مواد قانون هوای پاک است، گفت: براساس ماده ۳۳ قانون هوای پاک، ۳۰ درصد از برق کشور از سال ۹۶ تا پایان سال ۱۴۰۲ می‌بایست از منابع تجدیدپذیر تامین شود. بررسی‌ها بیانگر این است که فقط ۱۰۰ روز در کشور هوا ابری است و این موضوع یک فرصت مناسب استفاده از انرژی خورشیدی است. همچنین استفاده از منابع بادی برای تولید برق از دیگر منابع تجدیدپذیر است.

هزینه های تحمیلی آلودگی هوا بر نظام سلامت

معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: برخی بر این باور هستند که استفاده از منابع تجدید پذیر برای تولید برق بسیار هزینه‌بر است؛ این در حالی است که میزان هزینه‌های تحمیلی بر سیستم بهداشتی کشور ناشی از آلودگی هوا به مراتب از هزینه‌های تامین برق از منابع تجدیدپذیر بیشتر است. میزان هزینه‌های درمانی ناشی از آلودگی هوا در کشور بر سیستم بهداشتی و درمانی در سال گذشته، معادل ۱۲ میلیارد دلار است.

وی درباره ماده ۳۳ قانون هوای پاک نیز توضیح داد: تمام درآمدهای ناشی از قانون هوای پاک می‌بایست برای این ماده لحاظ شود اما به دلیل اینکه درآمدهای قانون هوای پاک مشخص نیست، میزان درآمد اختصاص یافته به این قانون «صفر» درصد است.

رئیسی با انتقاد از عملکرد دستگاه‌های کشور در خصوص مواجهه با پدیده آلودگی هوا گفت: به طور قطع، با هیاهو و هیجان نمی‌توان نسبت به آلودگی هوا و رفع این پدیده اقدام کرد. تمام اقدامات می‌بایست مبتنی بر مباحث علمی باشد. اگرچه اقدامات باید بر مبنای علمی باشد اما ما به آسمان، باد و باران دلخوش هستیم.

ادامه دارد