پرداخت بیش از ۵۰ درصد هزینه‌های سلامت از جیب مردم / اجرای «پزشکی خانواده» نیازمند تصمیم حاکمیتی

به گزارش ایسنا، دکتر علیرضا رییسی اظهار داشت: سطح یک خدمات، بخشی از اجرای پزشکی خانواده در کشور است کما اینکه وزارت بهداشت هم یک بخش از اجرای این برنامه است. پزشکی خانواده یعنی قرار است برای مردم جهت ارائه خدمت، تغییری ایجاد کنیم.  

وی افزود: زمانی در کشور بنزین سهمیه بندی نبود و هر کس هر مقداری که دوست داشت مصرف می کرد اما حاکمیت تصمیم گرفت برای جلوگیری از تبعات اقتصادی و رعایت عدالت، بنزین را سهمیه بندی کند و اعتقاد دارم پزشکی خانواده که منجر به تغییر رفتار می شود، نیاز به تصمیم حاکمیتی دارد که در قوانین برنامه توسعه این تصمیم گرفته شده است.

معاون وزیر بهداشت با اشاره به اراده سیاسی از سوی رییس جمهور برای اجرای برنامه پزشکی خانواده، گفت: حضور دکتر پزشکیان به عنوان رییس جمهور یک فرصت ویژه برای حوزه سلامت و پزشکی خانواده پیش روی ما قرار داده است. روز سه شنبه دکتر پزشکیان به صورت کاملا سرزده و از پیش اعلام نشده در وزارت بهداشت حاضر شد و در نشستی که با او داشتیم، دکتر پزشکیان گفت اگر در دوره ما حوزه سلامت سامان پیدا نکند، پس دیگر می خواهم چکار کنم؟ بنابراین هیچ اراده ای بالاتر از این وجود ندارد.  

رییسی با اشاره به تاکید ویژه وزیر بهداشت نسبت به اجرای پزشکی خانواده در کشور، خاطرنشان کرد: قول می دهیم که پزشکی خانواده در کشور اجرایی شود اما از نظر ما، مشکل تامین منابع نیست بلکه مشکل اساسی، عدم اجرای قانون است؛ یعنی منابعی که برای نظام سلامت و بیمه ها در نظر گرفته شده، تا کنون تخصیص نیافته است؛ بر اساس قانون باید ۱۵۳ همت به بیمه سلامت داده می شد که تاکنون ۵۸ همت تخصیص یافته و انتظار داریم که منابع مصوب به وزارت بهداشت و بیمه ها به موقع و به طور کامل پرداخت شود.  

وی با این انتقاد از این که متاسفانه به عدم اجرای قانون عادت کرده ایم، گفت: شکستن قبح گناه از خود گناه، بدتر است و در حال حاضر شکستن قبح عدم اجرای قانون، خیلی عادی شده و به راحتی می گوییم پزشکی خانواده در برنامه های پنجم و ششم اجرا نشده و در برنامه هفتم نیز اجرایی نشود چه اتفاقی می افتد؟ این طرز تفکر خیلی بد و آسیب زننده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت تصریح کرد: آیا کشور به طرح هایی مانند دارویار نیاز داشت؟ نه چون پول دارو که باید بر طبق دلار اختصاص پیدا کند به این حوزه اختصاص یابد دیگر به اجرای طرح دارویار نیازی نیست. اگر قرار است پزشکی خانواده در کشور اجرا شود، مشکل تامین منابع وجود ندارد برای اجرای این طرح باید شاهد تبدیل اراده به عمل در مجموعه دولت از جمله سازمان برنامه و بودجه، وزارت بهداشت و معاونت های این وزارتخانه و در نهایت، برخورد با عدم اجرای قانون باشیم.  

رییسی یادآور شد: رییس جمهور به اجرای برنامه پزشکی خانواده کاملا اعتقاد دارد و این اعتقاد ناشی از کار کارشناسی و تجربه او و درک مشکلات و دردهای مردم است. وزیر بهداشت هم به درستی بر اجرای این برنامه تاکید دارد. اگر کاری می خواهد درست اجرا شود باید اراده سیاسی و اجرای قانون در سرلوحه کار باشد.  

وی ادامه داد: در حوزه بهداشت برخی ماموریت ها به عنوان سهم معاونت بهداشت در اجرای پزشکی خانواده در نظر گرفته می شود و برای اجرای این ماموریت ها نیز منابع و زمان مشخص وجود دارد و اگر ما این ماموریت ها را اجرا نکردیم باید به سرعت از مسئولیت کنار برویم.  

به گفته معاون بهداشت وزارت بهداشت، رییس جمهور دستور داده که در اولین فرصت جلسه ای بین سازمان برنامه و بودجه و وزارت بهداشت برای تعیین تکلیف اختصاص منابع مصوب بودجه ای این وزارتخانه و با حضور دکتر پزشکیان برگزار شود.  

رییسی وجود شفافیت را راهگشای تمام مشکلات کشور دانست و گفت: اگر قرار است تکلیفی را اجرا کنیم، معاونت توسعه، وزیر و سازمان برنامه و بودجه منابع را تامین نکردند می توانیم بگوییم که منابع محقق نشد اما با ملاحظه کاری نمی توان قانون را اجرایی کرد. در طرح دارویار قرار بوده امسال ۷۳ همت منابع اختصاص دهند که تا کنون حدود ۲۵ تا ۳۰ همت محقق شده است.  

وی با اشاره به مطالبات وزارت بهداشت از سازمان های بیمه‌گر، خاطرنشان کرد: بیمه ها هم به دلیل اینکه منابع مورد نیازشان به طور کامل تامین نمی شود نمی توانند بدهی های خود به وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی را پرداخت کنند که یک چرخه معیوب است و ما را به جان همدیگر می اندازند در حالیکه بر اساس قانون باید منابع مورد نیاز بیمه ها، محقق شود.  

معاون بهداشت وزارت بهداشت تاکید کرد: در صورتی که احساس کنیم دستگاه های همکار در اجرای پزشکی خانواده و نظام ارجاع به تکالیف قانونی خود عمل نکنند، باید اجرای این طرح متوقف شود. وزیر بهداشت و سازمان برنامه و بودجه هم نباید اجازه دهند در اجرای این برنامه، کوتاهی صورت گیرد. نباید پزشکی خانواده را از جیب پزشکان و کادر سلامت، اجرا کنیم الان پزشکان و کادر سلامت را بیچاره کرده ایم چون فکر می کرده ایم از جیب آنها باید اجرایی کنیم در حالیکه قانون هم در این مورد چیزی نگفته است.  

رییسی اعتمادسازی و شفافیت را در اجرای پزشکی خانواده مهم ارزیابی و تاکید کرد: هر اتفاق و کوتاهی در مسیر اجرای این برنامه مانند تامین منابع از سوی سازمان برنامه و بودجه و یا معاونت های وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی صورت گرفت باید شفاف اعلام کنیم و اگر منابع به درستی تامین و توزیع شد، نه تنها پزشکی خانواده بلکه هر طرحی در کشور به سادگی قابل اجراست.  

وی با بیان اینکه برای اجرای پزشکی خانواده در سطح یک خدمات نیاز به نیروهای ثابت داریم، گفت: بعضی اوقات باید نیروهای مورد نیاز را استخدام کنیم و باید نیروهای انسانی اعتماد کنند که در دولت های بعد نیز این طرح ادامه دارد و باید اراده حاکمیتی وجود داشته باشد و تثبیت شود. در حال حاضر حضور دکتر پزشکیان، یک فرصت ویژه است اما اجرای طرح ها و برنامه های ملی در حوزه سلامت نباید قائل به شخص باشد؛ اگر در سالهای آینده دکتر پزشکیان، رییس جمهور نبود نباید طرح هایی مانند پزشکی خانواده متوقف شود.  

معاون بهداشت وزارت بهداشت تاکید کرد: وظیفه همه ما باید اجرای قانون باشد و از ایجاد اصطلاحات جدید مانند دارویار و تجهیزیار و … خودداری کنیم. اگر قانون اجرا می شد، دارویار بی معنی می شود. قبلا با دلار دارو خریداری و به مردم ارائه می شد اما با اجرای طرح دارویار، با قیمت واقعی دلار و پرداخت مابه التفاوت آن، دارو به دست مصرف کننده می رسد و تامین دارو به یار نیاز ندارد.  

رییسی یادآور شد: برای اجرای پزشکی خانواده در حال حاضر همه دچار تردید و شک هستند چون بدهی و تکالیف زیادی در وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی وجود دارد و ترس دارند که وسط اجرای طرح، رها شوند چون سابقه آن در استان های فارس و مازندران هم وجود دارد و استانهای دیگر هم تردید دارند اما باید همه برای اجرای این طرح، متحد شوند و در صورت عدم اجرا، برکنار و مجازات شوند.  

معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به تکلیف قانونی وزارت بهداشت در اجرای برنامه پزشکی خانواده، گفت: در سیاست های کلی سلامت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، تقویت و توسعه شبکه بهداشت و درمان کشور مورد تاکید قرار گرفته و اهمیت نظام شبکه در دوران همه گیری کرونا برای مردم و مسئولان مشخص شد.  

رییسی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، ادامه داد: در قانون برنامه چهارم تا هفتم بر اجرای پزشکی خانواده تاکید شده و در برنامه هفتم توسعه برای اجرای این برنامه، زمان هم مشخص شده است. در دنیا به سمت اجرای پزشکی خانواده رفته‌اند چون اگر نظام سلامت چارچوب نداشته باشد و بر اساس استانداردها و راهنماهای بالینی پیش نرود، مردم آن کشور ضمن افزایش پرداختی از جیب، از سلامت مناسبی برخوردار نخواهند بود.  

وی با بیان اینکه در حال حاضر نظام سلامت کشورمان بیمار است، گفت: اگر نپذیریم که نظام سلامت بیمار است خطا کرده ایم. در حال حاضر مردم رضایتمندی بالایی از نظام سلامت ندارند چون هزینه های زیادی از جیب شان پرداخت می کنند. به عنوان نمونه پارسال بیش از ۶۹ درصد از هزینه‌های خدمات آزمایشگاهی، ۶۶ درصد در حوزه دارو، ۳۵ درصد در حوزه بستری را از جیب پرداخته‌اند و به طور کلی پرداختی از جیب مردم، بالای ۵۰ درصد است و مردم رضایت چندانی ندارند و بیشتر این پرداختی ها هم در خرید خدمات درمانی است.  

معاون وزیر بهداشت به نارضایتی در بین ارائه دهندگان خدمات حوزه سلامت اشاره و عنوان کرد: با وجود هزینه کرد منابع زیاد و البته هدررفت بخشی از منابع اما ارائه دهندگان خدمات از بهورزان، مراقبان سلامت، پرستاران، پزشکان، پارکلینیک، آزمایشگاه، رادیولوژی و همه گروه های حوزه سلامت، رضایتمندی بالایی ندارند و از سوی دیگر مردم و سیاستگذاران هم ناراضی هستند.

رییسی تاکید کرد: بیشترین هدررفت منابع حوزه سلامت در حوزه های دارو و خدمات آزمایشگاهی و تصویربرداری است چراکه محدودیتی در تجویز یک نسخه شامل دارو، آزمایش و خدمات تصویربرداری وجود ندارد و تقاضاهای القایی حتی از سوی بیماران نیز وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: کمترین سهم در هدررفت منابع و افزایش پرداختی از جیب مردم مربوط به پزشکان است. پارسال حدود ۴۷۲ همت در حوزه سلامت به طور کلی هزینه شده که سهم کادر سلامت، کمتر از ۸ درصد بوده و تا صحبت از تعرفه خدمات درمانی می شود، همه تصور می کنند که این افزایش تعرفه، به معنی دستمزد و حقوق جامعه پزشکی است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با تاکید بر اهمیت وجود تنظیم گری در حوزه سلامت، گفت: یکی از مدل های تنظیم گری که در دنیا هم جواب داده، پزشکی خانواده است. زمانی که از پزشکی خانواده صحبت می کنیم منظور ما تامین سلامت، تقویت پیشگیری، ارتقای سطح سواد سلامت مردم است.  

وی مهمترین کار حوزه بهداشت را اصلاح سبک زندگی دانست و گفت: قند، نمک و چربی عوامل خطر بسیاری از بیماری‌ها از جمله فشارخون بالا، دیابت و بیماری های قلبی و عروقی و زمینه ساز و تشدید کننده مهمترین بیماری‌های مرگ آور مردم کشورمان هستند. از ورود صنایع به کاهش قند، نمک و چربی در محصولات غذایی استقبال می کنیم.  

رییسی با بیان اینکه غذای غالب مردم نان است، افزود: تا حد امکان باید میزان نمک موجود در نان را کاهش داد و یا در مواد غذایی دارای قند و شکر افزودنی می توان میزان قند را به حداقل رساند؛ از سوی دیگر باید مصرف چربی های اشباع شده را نیز کاهش دهیم.

انتهای پیام